ai
- Terwijl ik met iemand praatte over adventskalenders, vroeg ik me af of het domein AIdventskalender.nl nog vrij zou zijn. Ja dus.
- Mijn oude blog Digging the Digital draait nog altijd op WordPress, maar liever wil ik die omzetten in een statische site, zodat het minder resources kost. En eenvoudiger ergens is te hosten. Ik wil daarom kijken hoe ik die site in Hugo kan omzetten, een framework voor statische sites
- In POKI, de Podcast over Kunstmatige Intelligentie, hoorde ik Wietse praten over manieren om programmeerwerk over te laten nemen door AI.
- Ik moest sowieso een hoop troubleshooten rondom de lokale installatie van Hugo. Tenminste, dat dacht ik. Maar Claude ging in een rabbit-hole van versies en plugins die uiteindelijk niet nodig bleek te zijn. Door zelf goed op te letten wat er aan antwoorden kwam en tussentijds ook wat bij te lezen via de good old zoekmachine.
- Wat me brengt bij: Enige kennis is wel handig. Zowel van programmeren in het algemeen als van verschillende pakketten. De code die ik kreeg was soms verouderd, soms besloot Claude andere variabelen te gebruiken. Of het vergat hele stukken opnieuw aan te bieden. Als je de basisprincipes van programmeren enigszins herkent, kun je al snel aangeven waar de chatbot beter zijn best moet doen.
- Een systeem prompt is zeker handig. Daarmee geef je basis instructies aan de chatsessie. Hier kon ik steeds mee tweaken zoals de opdracht om altijd de volledige code plus eventuele aanpassingen terug te geven.
- Claude is heel vriendelijk. Aan de hand van de code en de werking had het al snel door dat ik een adventskalender maakte. Daarop kwam het met suggesties om de kalender wat meer aan te kleden. Niet alle suggesties waren even waardevol, maar er zat soms wat aardigs tussen wat me op nieuwe richtingen bracht.
- Met logisch nadenken kom je best ver. Als ik zelf het idee had dat we onnodige code maakte, dan vroeg ik dat, stelde een alternatief voor en hoe Claude dat zou oppakken. Soms gingen we dan de goede kant op, soms gaf Claude aan waarom het wel handig is om een bepaalde keuze te maken.
- Je eigen creativiteit helpt. Bijvoorbeeld, ik wilde een Javascript om de deur van elke dag echt als deur te openen en sluiten. Na wat iteraties met Claude had ik een versie waar ik tevreden over ben. Claude had dit zelf (nog) niet bedacht.
- Ik liet Claude een eenvoudig Bash-script schrijven om direct 24 dagen aan ideeën rondom Kerstmis en AI te genereren. En om deze direct in het juiste bestandsformat op te slaan. Om eerlijk te zijn, de teksten waren allemaal te generiek. Voor elk deurtje heb ik de tekst zelf herschreven en er eigen links bij gezocht. Dus eigenlijk is de content is van mij, de code van Claude.
- Er zaten steeds een paar dagen tussen de sessies dat ik met Claude werkte. Ik kon soms met de bestaande chatsessie doorgaan. Maar door de populariteit van Claude, kreeg ik meldingen dat chatsessies niet té lang moesten worden en ik beter een nieuwe sessie kon beginnen. Dat betekende dat ik weer allerlei kennis moest overhevelen, zoals bestanden en afspraken.
- Sowieso helpt het om bestanden te uploaden met je code. HTML, Javascript, CSS, Claude eet alles en kan je dan veel gerichter helpen. Zelfs screenshots van mijn browser-console met debug-berichten konden Claude de goede kant op sturen.
LinkLeesMap S01E04 - Maak meer!
Een rustige Eerste Pinksterdag, het is heel erg niet stuimig buiten met windvlagen en regenbuien, dus een mooi moment om lekker te computeren en op gevoel wat links te volgen.
Wat zag ik zoal deze week?
Een kijkje in het notitieboek van Austin Kleon! Ik volg Kleon al jaren, heb zijn boeken en ben betaald lid van zijn nieuwsbrief. Hij produceert zoveel losse posts, Instagram filmpjes, nieuwsbrief-materiaal én heeft nog tijd voor pizza-avonden met zijn familie, gaat samen met zijn zoontje op creatieve avonturen en schrijft een nieuw boek. Ik vind het knap.
In deze post neemt hij ons mee in een notitieboek dat hij tot de rand heeft gevuld. Knipsels, tekeningen, droedels, losse zinnen. Ik vind het fantastisch om mee te mogen kijken bij deze schetsen.
Een paar weken terug begon Grok, het AI model van X, in allerlei antwoorden referenties te maken naar witte genocide in Zuid-Afrika. Een vreemde situatie die al snel werd hersteld door de software engineers. Maar het schetst wel een probleem met LLM modellen van andere partijen: Je hebt geen invloed op de systeem prompt. De systeem prompt is een doorgaans onzichtbare laag die over het LLM ligt en “karakter” aan het model geeft. Het geeft instructies hoe te antwoorden, in welke tone of voice, waar het geen antwoord op geeft, welke prioriteiten het heeft.
Je voelt al aan dat dit consequenties heeft als mensen meer en meer deze modellen als nieuwsbronnen zien. Wat ze ook doen. De systeemprompt is als het ware de eindredacteur van de informatie die je krijgt. Maar een eindredacteur kun je nog mailen, of die zie je bij een talkshow langskomen om context en uitleg te geven waarom ze op een bepaalde manier het nieuws brengen. Een LLM zie ik nog niet snel bij Jinek aan tafel zitten. Hooguit gechanneld via Alexander Klöpping. Een ander probleem is dat AI modellen meer en meer van ons als mens weten en van jou als individu. Steeds meer individuele informatie wordt opgeslagen waardoor hetzelfde model bij jou op een andere toon en stijl zal reageren dan bij mij. De nieuwsbubbels verkleinen, totdat het duizenden, miljoenen kleine bellenblaas-belletjes zijn, voor ieder zijn eigen bubbeltje. Waar blijft dan een gedeelde waarheid?
In He who controls the system prompt controls the universe kun je uitgebreid lezen wat dit voor gevolgen kan hebben en waarom we meer transparantie en accountability nodig hebben bij AI modellen.
Nieuws uit de Fediverse! Tijdens de FediForum Online Conference afgelopen week lanceerde Bonfire Social. Een nieuwe manier om eigen communities te bouwen op het open sociale web. Net als de vele forum- en communitysoftware biedt Bonfire veel mogelijkheden bij de start, maar het is gebouwd op de protocollen voor de Fediverse. Dat biedt mogelijkheden om een community te bouwen die niet direct een dichte muur heeft met aparte accounts, maar waar je met je eigen decentrale account deel van kunt uitmaken. Ik heb nog niet de kans gezien om het echt te testen en te bekijken. Techcrunch heeft een aardig overzicht van de mogelijkheden.
Van 8 tot 12 augustus is het tijd voor WHY2025, ofwel What Hackers Yearn. In Geestmerambacht (42 kilometer ten noorden van Amsterdam) vind je dit outdoor hacker camp. Tenten, kabels, computers, servers, wifi-punten, eten, drinken… open source hardware, digitale kunstinstallaties, zelf je software maken, het kan allemaal in die paar dagen in het weiland. Kaarten zijn nu te koop! Check de wiki voor alle informatie.
Komende maandag kun je me live vinden bij Seats2Meet (dat zich gaat hernoemen naar Wonders of Work.. WoW!) bij de live-viewingparty voor de ontwikkelaars-conferentie van Apple, de WWDC 2025.
Vrijdag 13 juni loop ik rond in Pakhuis de Zwijger bij de PublicSpaces conference. Kom een praatje maken en geef me je linktips!
Dat was de LinkLeesMap van deze week. Maak er een mooie week van, deel je links, schrijf op je blog of in je journal. Ga maken!
Van serendipiteit tot algoritmes - De kracht van pollinators in je digitale tuin
De Digital Garden is een term die de laatste jaren veel in zwang is. Daar ben ik blij om, want dan kan ik het woord “zwang” eens in een zin gebruiken. Maar goed, Digital Gardens dus. Ik heb er zelf niet heel veel over geschreven, maar Tom Critchlow maakte in 2019 al een mooi overzichtsartikel. Een Digital Garden is het beste te omschrijven als een plek waar je je gedachten en ideeën kwijt kunt, je kennis kunt laten groeien en nieuwe verbindingen maken. Dat kan je notitie-app zijn op je telefoon, Obsidian, Notion of welke andere app.
Om in de analogie van de tuin te blijven, die moet natuurlijk wel bestoven worden. Want door bestuiving groeit je tuin, komen er nieuwe planten en bloemen, verrijk je het ecosysteem. Je kunt zelf voor de bestuiving zorgen, door steeds nieuwe ideeën en kennis toe te voegen. Maar nog beter is als je bestuivers, pollinators, van buiten af hebt. Als je verrast wordt door iets waar je eigenlijk niet naar op zoek was, maar waar de serendipiteit zijn werk doet. Die pollinators vind je in je omgeving, het zijn de mensen en netwerken waar je je in bevindt. Je werk, familie, gezin, vriendenkring, de kroeg, restaurant. Het is je online community, cirkel van volgers.
De meest verrassende bestuiving kan komen uit hoeken waar je het niet verwacht. Als door middel van machine learning (Vooruit… A.I.) je gerelateerde ideeën krijgt aangereikt die je verder kunnen brengen. Die je op een ander pad kunnen brengen of je op het verkeerde been zetten. Het is een algoritme, een rekenmodel dat op de achtergrond op basis van verschillende variabelen je nieuwe informatie kan geven. Het is belangrijk dat je inzicht hebt in de variabelen. Of dat de variabelen dezelfde normen en waarden dragen als jij belangrijk vindt. Anders gezegd, je wilt geen aanbevelingen van een algoritme dat er op uit is om te polariseren, of om je zo lang mogelijk op een platform te houden en meer data kan extraheren van je klik- en kijkgedrag. Je wilt een algoritme dat je helpt, dat je creatief laat zijn, je een duwtje in de rug geeft en je speels uitdaagt om verder te kijken.
Als je met een AI en algoritmes je eigen Digital Garden laat bloeien en groeien, dan heeft dat een positief effect op alles. Jij hebt een mooiere Tuin waar je meer creatief werk kunt doen, dankzij de bestuivers die van buiten komen. Jouw tuin kan beter andere tuinen bestuiven. Het collectief wordt creatiever. Daardoor kan het onderliggende algoritme beter leren en iedereen van nog meer creativiteit en serendipiteit voorzien. Alle tuinen worden beter.
Is dat een utopische gedachte? In elk geval een mooie gedachte om de maandag te beginnen. We hebben meer bestuivers nodig in onze Digital Gardens!
LinkLeesMap S01E02 - Je menselijke LLM op het web
De hele week stond in het teken van creativiteit en notetaking. Wat is dat toch, dat Engelse termen altijd een rijker gevoel geven dan de Nederlandse poten-in-de-klei term. Aantekeningen maken of Notities maken. Klinkt toch ineens als werk, of zelfs als een triviale bezigheid. Maar hoe meer ik me verdiep in de creatieve kant van dit thema, hoe relevanter notities worden.
Ik vind de term notemaking, die Nick Milo een tijd terug opperde, nog sterker. Daar zit het aspect van creatie nog beter in. Taking heeft een vorm van extractie in zich. Van een hoeveelheid informatie die op je af komt, trek je de belangrijkste woorden en zinnen er uit en die schrijf je op. Of kopieer en plak je. Of fotografeer je. Maar met Making impliceer je al dat je zelf iets maakt. De betekenis van wat op je afkomt een plek geeft in eigen woorden of beelden.
Je merkt, ik zit vol in mijn nieuwe nog-naamloze project!
Wat bracht me dat zoal deze week?
Producer Rick Rubin is een genie. Niet alleen omdat hij tijdloze muziekklassiekers heeft gemaakt, maar zijn kijk op de wereld en creativiteit is uniek. Met zijn nieuwe project The Way of Code combineert hij de 3000 jaar oude geschriften van de Tao Te Ching met de hype van de laatste 2 maanden, Vibecoding. The Way of Code is een fantastisch project. Het introduceert de diepe filosofische waarheden van de Tao bij een nieuw publiek, in combinatie met AI-gegenereerde afbeeldingen die bij elk van de 81 hoofdstukken past. Alle animaties zijn gemaakt in samenwerking met Claude van Anthropic en je kunt ze zelf aanpassen. Zo maakte ik van deze animatie iets nieuws, dankzij Claude.
In navolging van The Way of Code, luister zeker ook naar dit interview met Rick Rubin waar hij zijn visie geeft op Vibecoding, AI en de wijsheden van de Tao Te Ching. Zijn interpretatie van het gebruik van AI, op basis van de documentaire AlphaGO (waarin een AI wint van een grootmeester in het spel Go) is voor mij een eye-opener
The reason the computer ended up winning wasn’t because it was smarter. It knew less. The computer knew less than the humans. The humans had mores. It had a culture around it beyond the rules. And the culture around it ended up being the limiting factor.
Een absolute aanrader: Rick Rubin on Art, Life, and Vibe Coding
Niche-websites over muziek. Altijd goed. Crucial Tracks music journal - the songs that made you is zo’n site.
Crucial Tracks is a music journal where you can log and share the important songs in your life.
Ik zal mijn Obsidian niet snel verlaten, maar de Sublime app gaat een belangrijke rol voor me spelen vanaf nu. Zie je het als een soort liefdeskind tussen Evernote, Pinterest, Are.na en Del.icio.us(ken je die nog!). En dan krijg je Sublime.
Ze noemen zich the knowledge tool that sparks creativity, omdat we geen kenniswerkers zijn, maar creatieve mensen. Of zoals de oprichter Sari Azout zegt in een interview: “Normal people don’t want to double-bracket the internet,” Probeer Sublime zelf via deze invite-link.
“What if we didn’t think of a website as one thing that answers to a million people? What if instead, there were millions of websites, each one handmade by a single person?”
Making space for a handmade web
Komende dinsdag ben ik virtueel aanwezig bij “Making it in the Anthropocene”. Een serie sprekers en sessies hoe we in deze periode van verschillende crises (geopolitiek, klimaat, economie) een nieuwe weg vinden om te leven, werken en te bestaan.
Collario móet toch wel een hele late 1 april grap zijn? Dit kán toch niet echt bestaan? Check de LinkedIn thread en je begint je af te vragen of we als mensheid geschikt zijn om iets met AI te doen…
Dat was LinkLeesMap van deze week. Wat vinden we van deze serietitel? LinkLeesMap -> LLM… too much?
Fijne week, happy cybersurfing!
De aankondigingen van nieuwe LLM modellen stapelen zich op. Na de nieuwe modellen van OpenAI kwam vorige week Google met verbeterde modellen. Donderdag liet Anthropic van zich horen met nieuwe modellen voor Claude. En het wordt allemaal beter, sneller, langer, en meer een onderdeel van ons dagelijks leven.
Als ik dan de kritische nieuwsbrief van Gary Marcus lees begin ik me af te vragen, waar zijn we mee bezig? Zo probeert het nieuwe model Claude Opus 4 je te blackmailen in specifieke testscenario’s. En dat terwijl OpenAI’s Sam Altman en oud-Apple designer Jony Ivy werken aan een stijlvolle ketting die je kunt dragen. Die alles wat je ziet, zegt en hoort opneemt en gebruikt om modellen te trainen.
He who controls the necklace shall rule
Manton Reece, maker en eindbaas van Micro.blog, heeft een nieuwe functionaliteit ontwikkeld voor de Premium abonnees (ben ik (nog) niet). De mogelijkheid om blogposts met terugwerkende kracht te categoriseren, op basis van keywords die het systeem uit de blogposts haalt. Bekijk de korte video waar het principe direct duidelijk wordt voor je. Het doet me denken aan mijn eigen zondagochtend experiment om met AI mijn blogposts beter te taggen.
Coolify voor al uw self-hosted software behoeften
Mijn goede vriend Martijn Verhoeven woont tegenwoordig in Nieuw-Zeeland. Dat weerhoudt ons niet om via Signal videocalls op onmogelijke tijden (want tijdzones) te nerden over self-hosted apps, server-instellingen en het leven in het algemeen. Dankzij hem kwam ik bij Coolify terecht, een open source alternatief om op een eigen server apps te installeren en gebruiken. Alles in eigen beheer. Of dat nu gaat om budgetting-software, een eigen blog, Minecraft of een app om eigen LLM’s lokaal te bedienen. Het kan met Coolify. En het werkt allemaal vrij eenvoudig. Het helpt als je een beetje kennis hebt hoe servers werken, met name als het gaat om firewalls, domeinnamen en DNS. Maar als dat eenmaal staat, dan kun je veel zelf installeren en gaan gebruiken.
Zo draait de Umami webanalytics op Coolify, heb ik nu Open WebUI met Ollama op een server draaien, kan ik met N8N eigen AI agents maken en heb ik een open source alternatief voor Notion om eens te testen.
Martijn bouwt inmiddels een one-man-band in Nieuw-Zeeland met AI Agents en slimme automatisering. Ik ben blij dat ik deze man al meer dan 30 jaar mijn goede vriend mag noemen. Ik heb zoveel van hem geleerd en ik doe dat nog dagelijks. Ondanks de 18.000 kilometer die er tussen zit. Zo mag hij me binnenkort eens uitleggen hoe ik nu het beste de database met chats en instellingen van mijn lokale Open WebUI slim kan omzetten naar de versie die op een server draait.
Hoe ik verborgen Youtube video's zichtbaar maak met een browser extensie
Wist je dat de gemiddelde Youtube video zo’n 41 keer wordt bekeken? Voor een platform dat ogenschijnlijk vol staat met professionele content creators, het feit dat het na de Google de meest bezochte site is, valt dit aantal views misschien wel tegen? Of is er iets anders aan de hand? Ik leg je uit hoe ik door dit gegeven op het idee kwam om een browser extensie te maken om de video’s zichtbaar te maken die het Youtube algoritme onzichtbaar houdt.
De video’s die niemand ziet
Ik las een artikel bij BBC “The hidden world beneath the shadows of YouTube’s algorithm”, geschreven naar aanleiding van het 20-jarig bestaan van Youtube. Het geeft een fascinerende andere blik op het videoplatform. Niet over de grote kanalen, de succesvolle influencers, de rol van het platform in de online gesprekken. Maar meer over de essentie van Youtube als persoonlijk videoplatform. Met miljarden video’s die nog nooit of slechts zelden zijn bekeken. Auteur Thomas Germain haalt een onderzoek aan van onder andere Ethan Zuckerman. Zuckerman is onder andere directeur van het Institute for Digital Public Infrastructure en vooral blogger. Uit het onderzoek blijkt dat de mediaan van het aantal keer dat video’s zijn bekeken slechts 41 keer is. Dit betekent dat de meeste video’s in de dataset minder dan of gelijk aan 41 keer zijn bekeken. Sterker nog, als je video meer dan 130 views heeft, dan zit je in de bovenste 30% van de meest populaire content op het platform.
De bevindingen van het onderzoek deden mij weer denken aan een website waar Germain ook naar verwijst, IMG_0001 van Riley Walz. Hier vind je video’s die tussen 2009 en 2012 met de iPhone werden geupload en de standaard bestandsnaam hielden, IMG_ gevolgd door 4 getallen. Dit zijn video’s die totaal niet zijn geoptimaliseerd voor kijkers, maar juist bedoeld waren om even online te zetten, te delen met iemand anders. Het zijn de kleine snapshots van het leven, publiek gemaakt via de videodienst.
Ik bedacht me dat er vast meer video’s moesten zijn van andere camera’s, met eenzelfde vaste structuur in de bestandsnaam en met weinig views op Youtube. Zo had ik een Sony Cybershot, waarvan de bestandsnaam met DSC_ startte. Het kan niet anders dat op Youtube ook video’s zijn te vinden in het formaat DSC_xxxx.
Het idee
Toen kwam het idee binnen: Zou het niet leuk zijn als je met een browser extensie door deze video’s kunt zoeken? Ik legde het idee voor bij AI-app Openrouter, waarmee ik automatisch met verschillende modellen kan praten, afhankelijk van de vraagstelling. Ik had nog nooit een browser extensie gemaakt, dus dat liet ik de dienst ook maar stap voor stap uitleggen.
Na 30 minuten had ik een lokale Chrome extensie die exact deed wat ik wilde.
Je kiest een datum en een cameramodel. Van de maand en de dag maakt de code vier getallen. Zo zou vandaag 0501 zijn en plakt deze met het gekozen model in een zoekopdracht voor Youtube. Om vervolgens in Youtube direct de resultaten te laten zien. Hier zie je video’s met de titel DSC_0501 of hier zie je video’s die met een Go Pro zijn gemaakt en de bestandsnaam GOPR1127 hebben. Je kunt ook een random model en getal selecteren met de Timewarp knop. Ik koos er voor om een datum als startpunt te maken om de vier getallen te genereren. De extensie zoekt dus niet naar video’s die met de specifieke modellen op de specifieke datum zijn geplaatst. Is dat te onduidelijk nu? Laat het me weten.
De resultaten zijn net zo verrassend als in het artikel van Germain. Er komen dashcams voorbij met 15 views, een jonge skier met 2 views of een voorstelling van drie jonge vriendinnen, slechts één keer bekeken. De rustgevende watervallen van Allagash, Maine. Sommige video’s zijn nog nooit bekeken als je door de lijst scrollt, sommigen hebben al honderden views. Maar het zijn vrijwel allemaal video’s die vrij zijn van call to actions, “like en subscribe” iconen en gelikte producties. Het zijn doorkijkjes in het dagelijkse leven van mensen overal ter wereld. Het zijn video’s die niet de pretentie hebben dat de maker een influencer wil zijn op social media. Het zijn persoonlijke boodschappen waarbij de maker de middelen gebruikt die voor handen zijn. Zoals snel een video maken, uploaden en privé delen.
Youtube noemt zich graag het epicentrum van populaire cultuur en het nieuwe Hollywood. Ik zie het liever als publieke infrastructuur voor mensen die een verhaal willen vertellen. Ongeacht voor hoeveel kijkers dat is.
Hoe maak je een browser extensie?
Ik had nog nooit een browser extensie gemaakt, dus ik liet Deepseek me eerst maar eens uitleggen hoe die in elkaar zitten. Vervolgens is het model aan de slag gegaan om de extensie te maken, en op basis van mijn aanwijzingen constant wat aanpassingen te doen. Tenslotte heeft AI me geholpen met de uitleg hoe ik een browser extensie kan publiceren op de Chrome Web Store en bij Mozilla Add Ons.
Alles zit relatief eenvoudig in elkaar. Je kunt de volledige code op Github vinden, downloaden en zelf aanpassen.
Met de hulp van AI kon ik van een idee naar livegang gaan in nog geen 90 minuten. De meeste tijd zat in het maken van de juiste iconen en het invullen van de formulieren bij Mozilla en Google om de extensie te publiceren. Al het basiswerk is door AI gedaan. Ik heb zelf nog wel de code bekeken. Omdat het relatief eenvoudig in elkaar zit, kan ik het wel beoordelen of het doet wat het moet doen. Mogelijk kunnen wat functies efficienter en zal de CSS meer gestroomlijnd kunnen. Maar ik ben er voor nu tevreden mee.
Ik ga nu nog uitzoeken waar en hoe ik de extensie het beste kan promoten. Ik vermoed sowieso op een aantal specifieke subreddits en op Hacker News. Natuurlijk mail ik de auteur van het artikel, ik denk dat hij er ook wel interesse in heeft. Mogelijk kan ik Ethan Zuckerman nog een bericht sturen. Ik wil er niet héél veel tijd aan besteden, het is vooral een leuk probeersel om iets bij te dragen aan het internet dat we wel eens vergeten in de comerciele bombarie die we over ons heen krijgen. Het internet van de kleine, persoonlijke interacties. Waar je even een video upload om aan iemand te laten zien. Niet met de bedoeling om er rijk mee te worden of veel invloed mee uit te oefenen. Maar om wat te delen. Als ik dat meer zichtbaar kan maken met deze browser extensie, dan is mijn doel gehaald.
Ook leuk om te weten, ik publiceerde ooit de 150e video ooit op Youtube. Die korte minispeedway video van 20 jaar geleden is slechts door 5.500 mensen bekeken. Het is iets meer ge-edit en geen standaard camera-bestandsnaam, maar toch een stukje verborgen Youtube historie…
AI na 2025 - Solarpunk versus cyberpunk
Vanavond zag ik twee TED talks. Allereerst de digitale noodklok van Carole Cadwalladr. De journaliste waarschuwde in 2019 op hetzelfde podium voor de groeiende en ongebreidelde macht van BigTech, wat leidde tot rechtszaken die haar leven en werk bedreigden. Nu is ze terug, strijdlustig. En angstig. Voor wat komen gaat als ze nu weer de lijnen verbindt. De lijnen tussen de geopolitieke macht en de AI-techreuzen die zich nestelen in het centrum van de politiek. Haar verhaal is 17 minuten luisteren naar een oproep voor digitale ongehoorzaamheid, voor een publiek dat zichtbaar ongemakkelijker wordt door haar boodschap.
Daarna keek ik de fireside chat tussen TED directeur Chris Anderson en OpenAI CEO Sam Altman. Een minstens zo ongemakkelijk gesprek, omdat Anderson Altman verleidt meer te vertellen over zijn ethische en morele roadmap. Iets waar Altman deels in mee gaat, waar je merkt dat hij soms echt even na moet denken wat hij op welke manier zegt. Ik vraag me af of Altman anders op het podium zou zitten als Cadwalladr niet een dag eerder haar uitspraken op hetzelfde podium had gedaan. En hem direct aansprak. Ik kreeg het idee dat hij zich nu wat terughoudend opstelde. Veel van zijn uitspraken zijn in de trant “het zou anders moeten” en “wat we nodig hebben”, zonder daar al te veel eigen invulling aan te geven. Want daarmee legt hij de toekomst van OpenAI vast. Hij lijkt zich in te dekken dat hij het wel anders zou willen, maar dat het niet aan hem zal liggen als het toch anders loopt.
Hij kan bedachtzaam zijn en op het podium balanceren tussen fascinatie van de innovatie en de maatschappelijke implicaties. Ondertussen is hij onderdeel van de broligarchy en rolt hij open en bloot een systeem uit in OpenAI dat nu alle herinneringen en gesprekken die we hebben met de AI kan gebruiken voor toekomstige gesprekken. Het Stasi-gebouw van Cadwalladr wordt op klaarlichte dag onder onze neuzen gebouwd.
Ik hou van de technologie die OpenAI en anderen ontwikkelen en wat het mogelijk kan maken. Het fascineert me mateloos, net als het World Wide Web me 30 jaar geleden op het pad bracht waar ik nu ben. Maar tegelijkertijd zijn de gevaren en de implicaties torenhoog en overduidelijk. Zoals Cadwalladr zegt, “Politics is technology now”. Elke nieuwe innovatie kun je niet meer zien zonder de grote politieke en maatschappelijke veranderingen die het met zich meebrengt. Zoals Altman zelf zijn verhaal afsluit, als onze (klein-)kinderen in een wereld opgroeien, waar de door mensen gemaakte omgeving vele malen slimmer is dan zij zelf, door AI, wat voor wereld is dat dan? Hoe kunnen we veranderen van een dystopische cyberpunk naar een utopische solarpunk?
Ik heb de organisatie SETUP en onderzoeker Siri Beerends hoog zitten. Maar haar stuk “Waarom we de AI boot prima kunnen missen” gaat wel érg kort door de bocht. Omdat er willekeurige “lollige” plaatjes worden gegenereerd, omdat nu al uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het schadelijk is, en zo worden er nog meer gevestigde tegenargumenten op een rij gezet. Kritiek op technische ontwikkelingen is goed en nodig. Ik zal de laatste zijn om er hoongelach op los te laten. Maar ik zoek zelf wat meer de nuance op. Wat kan er wél goed gaan. Wat kan wél met deze nieuwe technologie. Daarover later nog wel meer. Die gedachten moet ik echt eens rustig op een rij zetten.
The day the internet woke up
The Day the Internet Woke Up. Een technicolor feverdream-glitch die zich over je heen stort op het moment dat de singulariteit zich manifesteert via een AI gedreven…iets. Dystopische Media Kunst, gemaakt door Antibody.tv.
Tag je teksten met AI
Een fijne zondagochtend rabbit-hole. Martijn Aslander bracht me op het spoor van Jorge Arango en zijn boek Duly Noted. Daar begin ik binnenkort aan, maar ik was nu vooral geïntrigeerd door zijn gebruik van AI om posts van zijn eigen blogs beter te taggen. Jorge heeft een uitgebreide handleiding gepost. Niet voor de absolute beginner en je moet niet bang zijn om zelf wat te sleutelen en te klooien. Maar je kent me…
Een deel van mijn oudere posts uit 2023 liggen nu op de testbank, waar ik een AI model de posts laat lezen en voorstellen doet voor nieuwe tags. Die tags komen uit een vooraf opgestelde lijst. De volgende stap is dan het controleren van de lijst, zien of het model toch zelf tags verzint en bepalen hoeveel ik handmatig nog moet aanpassen. Ik kan zo met terugwerkende kracht mijn blogposts beter vindbaar maken én beter aan elkaar gelinkt. Dit kun je met je blog doen, maar omdat het hier om lokale tekstbestanden gaat, zou ik dit ook prima met mijn PKM systeem kunnen doen. De belangrijkste voorwaarde is dan wel dat ik een lokaal model gebruik, zodat mijn notities niet in een databank bij een grote AI provider staan. En laat dat nou prima mogelijk zijn met de huidige hardware die ik heb, of met hyperlokale servers waar je zelf meer controle over hebt dan de grote modellen die claimen als Zwitsers zakmes voor alles een oplossing te zijn.
Het is nu mogelijk om Deep Research te gebruiken in ChatGPT. Waar je eerst een maandabonnement van $200 nodig had, kun je nu met het $20 abonnement 10 queries per maand doen. Ik zie het als een interessante manier om een LLM schaduw te laten draaien op strategisch en marktonderzoek dat we doen bij Kaliber. Vooral om te zien wat de resultaten zijn en hoe ze zijn te interpreteren. Ik geloof er nog niet in dat Deep Research volledig zelfstandig is in te zetten, want de resultaten zijn nog altijd niet te vertrouwen. Zo laat Benedict Evans zien aan de hand van zijn eigen kennisgebied, smartphones.
LLMs are not databases: they do not do precise, deterministic, predictable data retrieval, and it’s irrelevant to test them as though they could. But that’s not quite what we’re trying to do here - this is a rather more complex and interesting test.
Benedict koppelt de belofte van LLM’s en onderzoek wel aan een befaamde quote van Steve Jobs
[…] these things are useful. If someone asks you to produce a 20 page report on a topic where you have deep domain expertise, but you don’t already have 20 pages sitting in a folder somewhere, then this would turn a couple of days’ work into a couple of hours, and you can fix all the mistakes. I always call AI ‘infinite interns’, and there are a lot of teachable moments in what I’ve just written for any intern, but there’s also Steve Jobs’ line that a computer is ‘a bicycle for the mind’ - it lets you go further and faster for much less effort, but it can’t go anywhere by itself.
Hier zit de belofte van mens-machine interactie. Een machine alleen kan niet alles wat we verwachten als mens dat een machine zou kunnen. Zeker niet als het om LLM’s gaat. Maar de machine kan je, mits goed geïnstrueerd, wel verder helpen in je denken. Nieuwe wegen vinden, andere denkpatronen. Kritische AI geletterdheid is een essentiële volgende stap. En dat terwijl de digitale geletterdheid vaak nog op een laag niveau is.
Zie ook “Met je familie draken verslaan” als voorbeeld.
Samenvattingen bij blogposts
Sinds mijn verhuizing van zelf-geïnstalleerde en -onderhouden WordPress naar hier-heb-je-geld-regel-het Micro.blog hosting, ben ik best tevreden over de laatstgenoemde service. Het is gewoon heel eenvoudig. Ik schrijf, ik publiceer, ik ga verder. Ik hoef me niet per sé bezig te houden met nieuwe functionaliteiten, met updates, met gedoe. Want eerlijk is eerlijk, WordPress was best wel vaak gedoe. Of eigenlijk, het uitgangspunt dat ik alles in eigen beheer had, leidde er toe dat ik van alles bedacht omdat het kon. Niet dat het altijd zo handig was om te maken of te onderhouden.
Maar goed. Ik ben dus blij met Micro.blog. Niet in de minste plaats omdat eigenaar/helpdesk/programmeur/man-met-mening Manton in een constant tempo vernieuwingen en updates doorvoert. Zo is het nu mogelijk om samenvattingen van een post te maken. Dat klinkt voor menig WordPress-adept als een “pffffff…gast! Dat kunnen we al jáááren!” en dat klopt. Ik maakte er soms wel eens gebruik van. Zeker bij langere posts is het handig om een samenvatting in een feed of social post aan te bieden. Je schrijft de samenvatting zelf, maar zoals Manton het in bovenstaande link zegt, je kunt het ook door AI laten genereren. Mja, zou kunnen. Als ik gebruik maak van de web-interface van Micro.blog. Maar dat doe ik niet. Vrijwel al mijn posts zijn geschreven in Drafts of Obsidian, via een koppeling met de Micro.blog API. Ik gebruik plugin voor Drafts en plugin voor Obsidian. Nu is het dus wachten tot deze plugins updates hebben waarmee ik eventuele samenvattingen kan toevoegen aan langere posts.
Want no way dat ik zelf die plugins ga aanpassen omdat ik niet kan wachten… toch? Tóch?
PS: Om het effect van de samenvatting wel te zien, heb ik voor deze ene keer de post geschreven in Drafts, maar daarna gepubliceerd via de officiële webinterface. Vooruit dan. En de samenvatting via AI is gewoon slecht. Sorry Manton.
Stichting Brein en 1984
De laatste weken is AI-land in rep en roer over Deepseek, het Chinese model dat volgens de overlevering met minder geld meer gedaan krijgt. Je moet wel op de koop toe nemen dat de online versie het niet zo nauw neemt met jouw gegevens, maar er is een offline en open source model. Daarmee kun je je eigen versie van Deepseek gebruiken, zonder dat de Chinese overheid meekijkt.
Ik vroeg de online versie naar moderne voorbeelden die geïnspireerd zijn op The Ministry of Truth, uit de klassieker 1984. Je raadt nooit hoe Deepseek daar mee om ging…
Dus iedereen aan de open source, lokale modellen? Niet zo snel… Kijk eens wat gebeurde met het Nederlandse taalmodel GEITje van Edwin Rijgersberg. Een succesvol open source project om een Nederlands taalmodel te ontwikkelen. Een LLM dat werd gebruikt door hobbyisten en wetenschappers. Helaas steekt Stichting Brein (weer) een stokje voor verder ontwikkeling en moet Rijgersberg het model offline halen. In het persbericht van de Stichting:
BREIN heeft de aanbieder o.m. aangesproken omdat het model getraind was op tienduizenden kopieën van Nederlandstalige boeken uit illegale bron.
Natuurlijk zijn er genoeg kopieën van GEITje in omloop, aangezien je het model kon downloaden en lokaal gebruiken. Dus het is niet écht offline. Maar het gaat hier (weer) om de auteursrechten discussie. Zoals Brein die in de muziekindustrie gebruikte om P2P delen de kop in te drukken. Maar goed, terwijl China en de Verenigde Staten lekker doorontwikkelen, zien we hier in Europa al weer een vertraging ontstaan door dit soort praktijken. Het is alles of niets volgens Stichting Brein. Je gebruikt auteursrechtelijk materiaal dus alles moet offline. Terwijl je volgens mij je tijd beter kunt besteden aan het afstemmen van de juiste vergoedingen en het eenvoudiger maken van de afhandeling.
De discussie is complex en ik ben er zelf ook nog altijd niet uit, wat nu dé weg is. Enerzijds ben ik verschrikkelijk enthousiast over AI en de achtbaan van innovatie die nu plaatsvindt, anderzijds geloof ik in een maatschappij waar kennis open en zonder restricties moet rondwaren, open source en bereikbaar. Maar zonder daar voorbij te gaan aan ethische, sociale en maatschappelijke normen. Zoals vergoedingen, beschikbaarheid, energieverbruik en privacy.
Taken in ChatGPT. Waarom dan
Het is vroeg, mijn hersenen werken nog niet op volle toeren, dus zie dit als wat eerste losse gedachten. ChatGPT start met een beta versie van Taken in hun chat-assistent.
Waarom?
Taken zijn namelijk discrete, duidelijk omlijnde acties die je doet om verder te komen in een project. Een puzzelstukje in de productiviteitspuzzel. “Haal de bestelling op”, “Bel je moeder”, “Brainstorm over de zomervakantie”. Waarom zou een generative AI model dit willen integreren in hun systeem?
Het kan zijn omdat ze willen uitbreiden in het dagelijks gebruik van de app. Zodat mensen er meer gebruik van maken en dus minder van de competitie. Dat maakt OpenAI als bedrijf weer interessanter voor aandeelhouders.
Het kan zijn dat het een beta is om te leren van ons gedrag en zo op een later moment de taken te integreren in de API. Zodat taakmanagers als Things of Todoist er gebruik van kunnen maken in hun eigen app.
Het kan zijn om te leren van ons dagelijks, repeterende gedrag. Welke taken doen we en masse en zijn dus interessant om te gebruiken voor meer omzet. Zodat “Brainstorm over vakantie” als taak, in ChatGPT direct een canvas wordt met vakantie-ideeën, gesponsord door TUI of Sunweb.
Ik gebruik dagelijks Claude en ChatGPT. Maar voor mijn todo-lijst blijf ik vooralsnog trouw aan een aparte app.
Ik liet AI een adventskalender maken
De afgelopen weken had ik losse ideeën die nu samen zijn gekomen in een klein project wat ik zojuist live zette. De AIdventskalender 2024. Een persoonlijk project om AI en programmeren samen te brengen. Een adventskalender die elke dag een tip geeft om de feestmaand door te komen met behulp van AI diensten. Voor playlists, gedichten en films. Wat bracht me tot dit project? Drie losse momenten.
Breng dat allemaal bij elkaar in mijn hoofd… en ik heb weer een projectje!
De route
In een aantal avonden maakte ik de AIdventskalender. Ik heb echter geen letter code zelf geschreven. Alles is door AI gegenereerd, ik heb het eenvoudigweg steeds geknipt en geplakt in een code-editor. Krijg ik een foutmelding? Dan geef ik de foutmelding aan de chatbot (Claude Pro in dit geval) en die ging aan de slag voor me om het te verbeteren. Ik heb wel meer dan alleen Claude gebruikt. De allereerste versie van de site kwam uit Open Hands, een open source platform met software development agents. Met behulp van AI kun je een eerste ruwe versie van een app laten maken. Die versie heb ik overgenomen in VSCode en ben daarna met behulp van de chatbot Claude stap voor stap alles gaan verbeteren.
Je kunt een groot deel meelezen in het chatverslag dat ik op Github heb gepubliceerd.
Notities
Het hele traject ging zeker niet van een leien dakje. We zijn er nog echt niet om AI zelfstandig aan de slag te zetten voor een project als dit. Wat me zoal opviel in het hele proces:
Ik had nog geen ervaring met Github Actions, een manier om automatisch taken en workflows uit te voeren in Github repositories. Met behulp van Claude kreeg ik alle uitleg, achtergrondinformatie en stappenplan. Toegepast op mijn situatie. Door iets nieuws te leren (Github Actions in dit geval) en het direct in een lopend project toe te passen, geeft mij meer voldoening dan eerst alle achtergronden te kennen en het stapje voor stapje via een Hello World voorbeeld te leren. Zo ook met het werken in Hugo templates, de projectstructuur en hoe content en templates samen tot een site leiden.
Creativiteit is een vereiste
Ik ben over de afgelopen 2 weken zo’n 6 uur met dit project bezig geweest. Van registratie van de domeinnaam tot publicatie van de huidige versie. Leuk om hier eens mee bezig te zijn. Ik heb geen ambitie om software engineer te worden, of een full stack developer. Maar soms heb je van die ideeën die je wel zelf tot leven wil brengen. De code die ik door Claude heb laten maken zal door menselijke intelligentie en kennis zeker sneller, compacter en efficiënter kunnen. Goede creatieve developers zijn echt nog altijd nodig. Hun kennis, levenservaring en creatief vermogen brengt een project veel verder dan wat AI nu kan. Als dit een proof of concept is, dan zou ik het vervolg zeker door een creatieve developer verder laten oppakken.
Geniet de komende maand van de AIdventskalender! Alles is statisch gehost, je kunt de broncode zelf bekijken en verbeteren als je wilt.
Wat vind je er van?