In hoeverre laat je AI je gedachten opnieuw herschrijven en wat doet die transparantie met het vertrouwen van de lezer? Ik schrok van mijn eigen gedachten over een professionele kennis van me toen ik zijn tekst las, die deels door AI is geschreven.

Elke week krijg ik de nieuwsbrief van Iskander Smit in mijn inbox, die ik erg graag lees. Hij heeft veel inzichten in de ontwikkelingen van AI en robotica, en hoe zich dat verhoudt tot mensen. Hij duidt de grote technologische bewegingen die we om ons heen zien en voegt daar vaak een filosofische inslag aan toe.

In de laatste editie van zijn nieuwsbrief heeft hij een ’trigger thought’ over GPT-5 en wat er gebeurt met dat model sinds het is uitgekomen. Long story short, mensen zijn niet blij met dat nieuwe model. Hij relateert die backlash voor GPT-5 aan een theorie van Don Ihde: de ‘technological mediation theory’. Ik had er nog nooit van gehoord en vind het super interessant om te lezen hoe we de relatie met technologie ervaren op verschillende niveaus. Iskander geeft duidelijk voorbeelden bij elk niveau zodat je je een voorstelling kunt maken. Zeker het lezen waard.

Ik ben gecharmeerd van Iskander’s manier van schrijven en hoe hij de ideeën uitlegt. Het is op een niveau dat net me net wat meer laat nadenken, herlezen, maar zonder dat het overdreven academisch of vol jargon komt te staan. Op een zeker moment in zijn “Triggered Thought” stuk gaat hij dieper in op zijn eigen gedachten, gebaseerd op een podcast die hij heeft gehoord. Hij verbindt een aantal van die gedachten aan elkaar uit de podcast en de theorie van Ihde. Dat is op zich een heel prettig stuk om te lezen, waar de argumentatie op een intelligente manier wordt opgebouwd.

Maar dan, staat er ineens “As this last sentence is a formulation of my thoughts, expressed by Claude” en verderop in de laatste zin bij de conclusie staat: “It’s already hard to decompose, what of this concluding thought is mine, and what is this symbiosis by Claude?”

Ik voelde me wat voor de gek gehouden.

Dat betekent dus eigenlijk dat een deel van wat hij heeft geschreven, opnieuw is herschreven met zijn prompt, met zijn ideeën. Ik ken Iskander goed genoeg om te weten dat dit wel zijn gedachten zijn en hij is een intelligent denker over technologie en de invloed op onze maatschappij. Maar toch merkte ik dat het iets deed met de waarde die ik gaf aan wat er is geschreven. Voordat ik die zin las, dacht ik: oké, het is allemaal echt heel scherp opgeschreven, heel puntig, heel duidelijk, en ik kan dit volgen. En daarna lees je dat AI daaraan heeft meegeholpen, en dat haalt toch iets van de waarde weg.

Dat verraste me eigenlijk weer, omdat ik juist vind dat AI waarde kan toevoegen en dat het juist allerlei van je gedachten scherper kan maken voor de lezer. De vraag is natuurlijk wel: welke woorden zijn van jezelf, welke woorden zijn van AI? Wat kies je daarin? Wat herschrijf je? Waar schuif je met woorden? Waar breng je je eigen stem weer in? Dat is even zo mijn eerste gedachte toen ik de nieuwsbrief had gelezen.

Wat dan wel transparant is om hier te noemen, is dat alles wat je nu hebt gelezen, heb ik ingesproken in mijn teksteditor via een speech-to-text tooling genaamd Typeless, wat ook weer AI gebruikt. Typeless gebruikt AI om de “euhs” weg te halen uit mijn gesproken zinnen, om dubbele woorden weg te halen en om sommige zinnen in te korten. Daarmee brengt het eigenlijk al wat orde in mijn gedachten. Maar tegelijkertijd, nadat dit allemaal uit Typeless kwam, heb ik alles weer gelezen, heb ik wat stukken herschreven, zijn er een paar zinnen bijgekomen en zijn er woorden weggegaan. Ik voeg zelf de links toe en de opmaak. Dus is het toch wel een symbiose tussen mezelf en AI. De tekst is daarna niet meer door Claude, OpenAI of een ander model herschreven en er zijn geen door AI gegenereerde zinnen toegevoegd.